• ІТ және инновация
• 15 Тамыз, 2023

Қазақстандағы киберспорт

Кейінгі жылдары әлемде киберспорт бұрын-соңды болмаған танымалдыққа жетті. Қазақстан да бұдан тыс қалған жоқ. Бәсекеге қабілетті ойынның бұл түрі ойын-сауық шекарасынан шығып, жаһандық феноменге айналып, жас ойыншыларға өсу, танылу және жеке даму үшін жаңа мүмкіндіктер ұсынып отыр. Қазақстанда киберспорт индустриясы дамып келе жатқандықтан, бұл эволюция елдегі жасөспірімдер мен балалардың тағдырына қалай әсер ететінін «Ұланның» тілшісі Нұрлыхан қазнетке шолу жасап зерттеп көрді.

Қазақстанда киберспорт 2000 жылдардың басында пайда болып, еліміз халық-аралық ойын жарыстарына қатыса бастаған. Бастапқыда киберспортқа әлеуеті аз хобби ретінде қарадық, күмән көп болды. Дегенмен, онлайн платформалардың өсуі, интернеттің дамуы және болашақты ойлайтын ұйымдардың қолдауымен киберспорт бірте-бірте қарқын алды.

Кейінгі жылдары Қазақ-стан киберспорттың дамуына елеулі үлес қосқан технологиялық инфрақұры-лым айтарлықтай жақсарғанына куә болды. Жоғары жылдамдықты интернет пен жетілдірілген ойын жабдықтары бүкіл ел бойын-ша ойыншылардың ойын өрісін кеңейтті. Сонымен қатар, Қазақстан үкіметі киберспорттың әлеуетін мойындап, ұлттық турнирлер ұйымдастыру, командаларға қаржылық көмек көрсету және киберспортты жастар үшін өміршең мансап ретін-де насихаттау арқылы қолдау көрсетуде.

Жасөспірімдер мен балаларға әсері

Дағдыларды дамыту және топтық жұмыс. Киберспорт стратегиялық ойлауды, жылдам шешім қабылдауды және нақтылықты талап етеді, жас ойыншылардың когнитив қабілеттері мен моторикасын дамытады. Командалық ойындар топтық жұмыс, қарым-қатынас және көшбасшылық құндылығын үйретеді, жеке адамдарды жан-жақты команда ойыншыларына айналдырады.

Киберспорт атмосферасы. Өзін оқшауланған немесе дәстүрлі әлеуметтік ортада байланысу үшін күрескен жасөспірімдерге жатқызу сезімін береді. Онлайн ойын қауымдастықтағы пікірлес адамдар жалғыздық сезімінен арылып, достық қарым-қатынасты дамытатын ортақ мүдде арқылы байланыса алатын қауіпсіз кеңістік ұсынады.

Білім беру мүмкіндігі. Киберспорт білім беру бағдарламалары мен шәкіртақы беруге әкеліп, студенттерді ойын, ойын дизайны немесе ұқсас салаларда мансапқа ұмтылуға ынталандырды. Қазақстан университеттері саланың әлеуетін өміршең мансап жолы ретінде мойындай отырып, ойындарды дамыту және киберспортты басқару курстарын енгізді.

Психикалық денсаулыққа әсер ету. Киберспорт көп артықшылықты ұсына алғанымен, психикалық денсаулыққа қатысты мәселелерді шешу маңызды. Шамадан тыс ойын ойнау және жарыстарда жеңіске жету үшін қысым болуы күйзеліске, алаңдауға және қоғамнан бас тартуға әкелуі мүмкін. Жасөспірімдердің әл-ауқатын сақтау үшін ойын және басқа әрекеттер арасындағы салауатты тепе-теңдікті қамтамасыз ету өте маңызды.

Қиындықтар мен шешімдер

Қазақстандағы кибер-спорттың эволюциясы біраз мәселені шешуді қажет етеді. Атап айтқанда:

Ақпараттың аздығы: Көптеген ата-ана мен педагог әлі күнге дейін киберспорттың әлеуеті мен мүмкіндігін, пайдасы мен артықшылығын білмеген соң, алаң көңілмен қарайды. Ойынның жағымды аспектілері туралы ақпаратты арттыру осы кедергіні жеңу үшін маңызды.

Білім және мансап жолдары: Киберспортты өміршең мансап таңдауына айналдыру үшін білім беру жүйесі тиісті курстарға, сертификаттарға және мамандандырылған оқу бағдарламаларына бейімделуі керек.

Реттеу және мониторинг: Киберспорт индустриясы әділ ойынды қамтамасыз ету, тәуелділіктің алдын алу және жас ойыншыларды ықтимал хакерлерден қорғау үшін реттеуді талап етеді.

Қазақстандағы киберспорттың эволюциясы жасөспірімдер мен балалар үшін жаңа көк-жиектерді ашып, оларға құнды дағдыларды беріп, қоғамдағы сезімін оятып, қызықты мансап сатысын ұсынады. Қиындықтарды шешу және жауапты ойын тәжірибесін дамыту арқылы Қазақстан цифрлық дәуірде өркендеуге дайын білікті, креатив және әлеуметтік жағынан байланысқан ұрпақ қалыптастырады. 

Нұрлыхан ЖҰМАХАН

«Ұлан» газеті, №33
15 тамыз 2023 жыл